၂ – အပၸမာဒဝဂ္
၁-သာမာဝတီဝတၳဳ
၂၁။ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္းသည္ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္းတည္း။ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းသည္ ေသျခင္း၏အေၾကာင္းတည္း။ မေမ့မေလ်ာ့ေသာသူတို႔သည္ ေသသည္ မမည္ကုန္။ ေမ့ေလ်ာ့သူတို႔သည္ ေသသည္မည္ကုန္၏။
၂၂။ မေမ့မေလ်ာ့ေသာ ပညာရွိတို႔သည္ ဤသို႔ ထူးျခားေၾကာင္းကို သိ၍ မေမ့မေလ်ာ့ေသာ သတိတရား၌ ရႊင္လန္းဝမ္းေျမာက္ကုန္လ်က္ အရိယာတို႔၏ က်က္စားရာ ေလာကုတၱရာတရား ကိုးပါး၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ၾကကုန္၏။
၂၃။ ထိုပညာရွိတို႔သည္ (သမထ, ဝိပႆနာစ်ာန္ႏွစ္ပါးျဖင့္ ကိေလသာကို) ႐ႈိ႕ၿမႇိဳက္ကုန္ ၿပီးလွ်င္ အျမဲမျပတ္ လုံ႔လျပဳကုန္၍ မတြန္႔မဆုတ္ လုံ႔လထုတ္ကုန္လ်က္ ေယာဂေလးပါး၏ကုန္ရာ အတုမရွိျမတ္ေသာ နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ၾကကုန္၏။
၂-ကုမ႓ေဃာသကဝတၳဳ
၂၄။ ထႂကြလုံ႔လရွိသူ, သတိရွိသူ, စင္ၾကယ္ေသာ ကံသံုးပါးရွိသူ, စူးစမ္း၍ျပဳေလ့ ရွိသူ, (ဣေႁႏၵကို) ေစာင့္စည္းသူ, တရားသျဖင့္ အသက္ေမြးသူ, မေမ့ေလ်ာ့သူအား အေျ>ြခအရံ အေက်ာ္အေစာသည္ တိုးပြါး၏။
၃-စူဠပႏၴကဝတၳဳ
၂၅။ ထႂကြလုံ႔လႏွင့္လည္းေကာင္း၊ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ (သီလ) ေစာင့္စည္းျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ (ဣေႁႏၵကို) ဆံုးမျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း ျပည့္စံုေသာ ပညာရွိသည္ သံသရာတည္းဟူေသာ သမုဒၵရာ၌ အရဟတၱဖိုလ္တည္းဟူေသာမွီခိုရာ ကြၽန္းကို ျပဳလုပ္ရာ၏။ ယင္းသည့္ကြၽန္းကို ကိေလသာေရလ်ဥ္သည္ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေတာ့ၿပီ။
၄-ဗာလနကၡတၱဝတၳဳ
၂၆။ ပညာမဲ့၍ မိုက္ေသာသူတို႔သည္ ေမ့ေလ်ာ့မႈကိုအားထုတ္ၾကကုန္၏။ ပညာရွိသည္ကား မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို အျမတ္ဆံုး ဥစၥာကဲ့သို႔ ေစာင့္ေရွာက္၏။
၂၇။ ထို႔ေၾကာင့္ သင္တို႔သည္ ေမ့ေလ်ာ့မႈကိုအားမထုတ္ၾကကုန္လင့္၊ ကာမတို႔၌ ေမြ႕ေလ်ာ္မႈဟု ဆိုအပ္ေသာတဏွာႏွင့္ အကြၽမ္းဝင္မႈကိုအားမထုတ္ၾကကုန္လင့္၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ မေမ့မေလ်ာ့ (သမထ, ဝိပႆနာစ်ာန္ႏွစ္ပါးျဖင့္ ကိေလသာကို) ႐ႈိ႕ၿမႇိဳက္တတ္ေသာသူသည္ ျမတ္ေသာ (နိဗၺာန္) ခ်မ္းသာသို႔ ေရာက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ တည္း။
၅-မဟာကႆပေတၳရဝတၳဳ
၂၈။ ပညာရွိသည္ ေမ့ေလ်ာ့မႈကို မေမ့ေလ်ာ့မႈျဖင့္ ပယ္ေဖ်ာက္၏။ စိုးရိမ္မႈ ကင္းေသာ ရဟႏၲာသည္ ဒိဗၺစကၡဳဟု ဆိုအပ္ေသာ ပညာျပာသာဒ္ထက္သို႔ တက္၍ စိုးရိမ္မႈရွိေသာ သတၱဝါအေပါင္းကို ႐ႈၾကည့္၏။ ေတာင္ထိပ္၌ တည္ေသာသူသည္ ေျမျပင္၌ တည္ေသာသူတို႔ကို ႐ႈၾကည့္သကဲ့သို႔ ပညာရွိရဟႏၲာသည္ (ပုထုဇဥ္) သူမိုက္တို႔ကို ႐ႈၾကည့္၏။
၆-ေဒြသဟာယကဘိကၡဳဝတၳဳ
၂၉။ လ်င္ျမန္ေသာ ျမင္းသည္ ခြန္အားနည္းေသာ ျမင္းကို ခ်န္ထား၍ သြားသကဲ့သို႔ ေမ့ေလ်ာ့သူအေပါင္းတို႔တြင္ မေမ့ေလ်ာ့ေသာ ပညာရွိသည္ (ေမ့ေလ်ာ့သူကို) ခ်န္ထား၍ သြား၏။ သတိလြတ္ကင္းႏိုးၾကားျခင္း မရွိသူ အေပါင္းတို႔တြင္ သတိပြါးမ်ား ႏိုးၾကားသူသည္ (သတိလြတ္ကင္း ႏိုးၾကားျခင္းမရွိသူမ်ားကို) စြန္႔ထား၍ သြား၏။
၇-မဃဝတၳဳ
၃ဝ။ မာဃလုလင္သည္ (ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၌) မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းေၾကာင့္ နတ္တို႔၏ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္၏။ (ပညာရွိတို႔သည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၌) မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို ခ်ီးမြမ္းကုန္၏။ (ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၌) ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို အခါ ခပ္သိမ္း ကဲ့ရဲ႕အပ္၏။
၈-အညတရဘိကၡဳဝတၳဳ
၃၁။ မီးသည္ ႀကီးငယ္မေရွာင္ ေလာင္စာဟူသမွ်ကို ေလာင္ကြၽမ္းသကဲ့သို႔ မေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္၍ ေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေဘးဟု ႐ႈေလ့ရွိေသာ ရဟန္းသည္ ႀကီးငယ္မဟူ သံေယာဇဥ္အားလံုးကို ေလာင္ကြၽမ္းေစလ်က္ (နိဗၺာန္သို႔) သြား၏။
၉-နိဂမဝါသီတိႆေတၳရဝတၳဳ
၃၂။ မေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္၍ ေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေဘးဟု ႐ႈေလ့ရွိေသာ ရဟန္းသည္ (မဂ္ဖိုလ္တို႔မွ) ဆုတ္ယုတ္ျခင္းငွါ မထိုက္၊ နိဗၺာန္၏ အနီး၌သာလွ်င္ ျဖစ္၏။
ႏွစ္ခုေျမာက္ အပၸမာဒဝဂ္ ၿပီး၏။
၂၁။ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္းသည္ နိဗၺာန္၏ အေၾကာင္းတည္း။ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းသည္ ေသျခင္း၏အေၾကာင္းတည္း။ မေမ့မေလ်ာ့ေသာသူတို႔သည္ ေသသည္ မမည္ကုန္။ ေမ့ေလ်ာ့သူတို႔သည္ ေသသည္မည္ကုန္၏။
၂၂။ မေမ့မေလ်ာ့ေသာ ပညာရွိတို႔သည္ ဤသို႔ ထူးျခားေၾကာင္းကို သိ၍ မေမ့မေလ်ာ့ေသာ သတိတရား၌ ရႊင္လန္းဝမ္းေျမာက္ကုန္လ်က္ အရိယာတို႔၏ က်က္စားရာ ေလာကုတၱရာတရား ကိုးပါး၌ ေမြ႕ေလ်ာ္ၾကကုန္၏။
၂၃။ ထိုပညာရွိတို႔သည္ (သမထ, ဝိပႆနာစ်ာန္ႏွစ္ပါးျဖင့္ ကိေလသာကို) ႐ႈိ႕ၿမႇိဳက္ကုန္ ၿပီးလွ်င္ အျမဲမျပတ္ လုံ႔လျပဳကုန္၍ မတြန္႔မဆုတ္ လုံ႔လထုတ္ကုန္လ်က္ ေယာဂေလးပါး၏ကုန္ရာ အတုမရွိျမတ္ေသာ နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ၾကကုန္၏။
၂-ကုမ႓ေဃာသကဝတၳဳ
၂၄။ ထႂကြလုံ႔လရွိသူ, သတိရွိသူ, စင္ၾကယ္ေသာ ကံသံုးပါးရွိသူ, စူးစမ္း၍ျပဳေလ့ ရွိသူ, (ဣေႁႏၵကို) ေစာင့္စည္းသူ, တရားသျဖင့္ အသက္ေမြးသူ, မေမ့ေလ်ာ့သူအား အေျ>ြခအရံ အေက်ာ္အေစာသည္ တိုးပြါး၏။
၃-စူဠပႏၴကဝတၳဳ
၂၅။ ထႂကြလုံ႔လႏွင့္လည္းေကာင္း၊ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ (သီလ) ေစာင့္စည္းျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ (ဣေႁႏၵကို) ဆံုးမျခင္းႏွင့္လည္းေကာင္း ျပည့္စံုေသာ ပညာရွိသည္ သံသရာတည္းဟူေသာ သမုဒၵရာ၌ အရဟတၱဖိုလ္တည္းဟူေသာမွီခိုရာ ကြၽန္းကို ျပဳလုပ္ရာ၏။ ယင္းသည့္ကြၽန္းကို ကိေလသာေရလ်ဥ္သည္ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေတာ့ၿပီ။
၄-ဗာလနကၡတၱဝတၳဳ
၂၆။ ပညာမဲ့၍ မိုက္ေသာသူတို႔သည္ ေမ့ေလ်ာ့မႈကိုအားထုတ္ၾကကုန္၏။ ပညာရွိသည္ကား မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို အျမတ္ဆံုး ဥစၥာကဲ့သို႔ ေစာင့္ေရွာက္၏။
၂၇။ ထို႔ေၾကာင့္ သင္တို႔သည္ ေမ့ေလ်ာ့မႈကိုအားမထုတ္ၾကကုန္လင့္၊ ကာမတို႔၌ ေမြ႕ေလ်ာ္မႈဟု ဆိုအပ္ေသာတဏွာႏွင့္ အကြၽမ္းဝင္မႈကိုအားမထုတ္ၾကကုန္လင့္၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ မေမ့မေလ်ာ့ (သမထ, ဝိပႆနာစ်ာန္ႏွစ္ပါးျဖင့္ ကိေလသာကို) ႐ႈိ႕ၿမႇိဳက္တတ္ေသာသူသည္ ျမတ္ေသာ (နိဗၺာန္) ခ်မ္းသာသို႔ ေရာက္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ တည္း။
၅-မဟာကႆပေတၳရဝတၳဳ
၂၈။ ပညာရွိသည္ ေမ့ေလ်ာ့မႈကို မေမ့ေလ်ာ့မႈျဖင့္ ပယ္ေဖ်ာက္၏။ စိုးရိမ္မႈ ကင္းေသာ ရဟႏၲာသည္ ဒိဗၺစကၡဳဟု ဆိုအပ္ေသာ ပညာျပာသာဒ္ထက္သို႔ တက္၍ စိုးရိမ္မႈရွိေသာ သတၱဝါအေပါင္းကို ႐ႈၾကည့္၏။ ေတာင္ထိပ္၌ တည္ေသာသူသည္ ေျမျပင္၌ တည္ေသာသူတို႔ကို ႐ႈၾကည့္သကဲ့သို႔ ပညာရွိရဟႏၲာသည္ (ပုထုဇဥ္) သူမိုက္တို႔ကို ႐ႈၾကည့္၏။
၆-ေဒြသဟာယကဘိကၡဳဝတၳဳ
၂၉။ လ်င္ျမန္ေသာ ျမင္းသည္ ခြန္အားနည္းေသာ ျမင္းကို ခ်န္ထား၍ သြားသကဲ့သို႔ ေမ့ေလ်ာ့သူအေပါင္းတို႔တြင္ မေမ့ေလ်ာ့ေသာ ပညာရွိသည္ (ေမ့ေလ်ာ့သူကို) ခ်န္ထား၍ သြား၏။ သတိလြတ္ကင္းႏိုးၾကားျခင္း မရွိသူ အေပါင္းတို႔တြင္ သတိပြါးမ်ား ႏိုးၾကားသူသည္ (သတိလြတ္ကင္း ႏိုးၾကားျခင္းမရွိသူမ်ားကို) စြန္႔ထား၍ သြား၏။
၇-မဃဝတၳဳ
၃ဝ။ မာဃလုလင္သည္ (ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၌) မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းေၾကာင့္ နတ္တို႔၏ အထြတ္အထိပ္သို႔ ေရာက္၏။ (ပညာရွိတို႔သည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၌) မေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို ခ်ီးမြမ္းကုန္၏။ (ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၌) ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို အခါ ခပ္သိမ္း ကဲ့ရဲ႕အပ္၏။
၈-အညတရဘိကၡဳဝတၳဳ
၃၁။ မီးသည္ ႀကီးငယ္မေရွာင္ ေလာင္စာဟူသမွ်ကို ေလာင္ကြၽမ္းသကဲ့သို႔ မေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္၍ ေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေဘးဟု ႐ႈေလ့ရွိေသာ ရဟန္းသည္ ႀကီးငယ္မဟူ သံေယာဇဥ္အားလံုးကို ေလာင္ကြၽမ္းေစလ်က္ (နိဗၺာန္သို႔) သြား၏။
၉-နိဂမဝါသီတိႆေတၳရဝတၳဳ
၃၂။ မေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေမြ႕ေလ်ာ္၍ ေမ့ေလ်ာ့မႈ၌ ေဘးဟု ႐ႈေလ့ရွိေသာ ရဟန္းသည္ (မဂ္ဖိုလ္တို႔မွ) ဆုတ္ယုတ္ျခင္းငွါ မထိုက္၊ နိဗၺာန္၏ အနီး၌သာလွ်င္ ျဖစ္၏။
ႏွစ္ခုေျမာက္ အပၸမာဒဝဂ္ ၿပီး၏။
မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။
